Αρτηριακή υπέρταση και κύηση
Η αρτηριακή υπέρταση στην εγκυμοσύνη είναι μια σοβαρή πάθηση που μπορεί να επηρεάσει τόσο τη μητέρα όσο και το έμβρυο. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η αρτηριακή υπέρταση στην κύηση χρήζει στενής παρακολούθησης. Εμφανίζεται στο 4-7% των κυήσεων με το μεγαλύτερο ποσοστό των περιστατικών να εμφανίζεται μετά την 20η εβδομάδα της κύησης. Ας σημειωθεί ότι το ένα τέταρτο των επανεισαγωγών (25%) στο νοσοκομείο μετά τον τοκετό οφείλεται στην αρτηριακή υπέρταση.
Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση είναι απαραίτητες για την πρόληψη των πιθανών επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της τόσο ιδιαίτερης αυτής περιόδου στη ζωή μιας γυναίκας.
Ποιοι παράγοντες κινδύνου ευθύνονται για την αρτηριακή υπέρταση στην κύηση;
Έχει βρεθεί ότι η αρτηριακή υπέρταση στην κύηση είναι συχνότερη στις γυναίκες με τους ακόλουθους παράγοντες κινδύνου:
- Ηλικία κάτω των 20 ετών ή άνω των 40 ετών
- Ιστορικό υπέρτασης κύησης ή προεκλαμψίας σε προηγούμενη κύηση
- Οικογενειακό ιστορικό αρτηριακής υπέρτασης
- Δυσπλασίες του πλακούντα
- Πολυδυμία (πολλαπλά έμβρυα στην ίδια κύηση)
- Παχυσαρκία
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Συνύπαρξη αυτοάνοσων νοσημάτων
- Κάπνισμα
- Κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών
Πώς τίθεται η διάγνωση;
Συστολική πίεση 140 mmHg ή μεγαλύτερη ή διαστολική πίεση 90 mmHg ή μεγαλύτερη, που καταγράφεται δύο φορές (πάντα σε ηρεμία) με διαφορά τουλάχιστον 4 ωρών μεταξύ των μετρήσεων θέτει τη διάγνωση της υπέρτασης κυήσεως.
Ποιες εξετάσεις περιλαμβάνει η παρακολούθηση για την αρτηριακή υπέρταση στην κύηση;
Οι γυναίκες με υπέρταση στην εγκυμοσύνη πρέπει να κάνουν τακτικά εξετάσεις, για να παρακολουθείται η πορεία της νόσου και να αποφευχθούν οι δυνητικές επιπλοκές για την ίδια και το έμβρυο. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
• Συχνές μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης σε ηρεμία και πάντοτε σε καθιστή θέση με στόχο την έγκαιρη προσαρμογή της φαρμακευτικής αγωγής.
• Αιματολογικό έλεγχο που να περιλαμβάνει οπωσδήποτε τους δείκτες νεφρικής λειτουργίας.
• Τακτικό γυναικολογικό έλεγχο της μητέρας και του εμβρύου με έμφαση στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Θεραπεία
Η πρόληψη αλλά και η έγκαιρη διάγνωση είναι θεμελιώδους σημασίας. Η πρόληψη της υπέρτασης στην εγκυμοσύνη μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών τόσο για τη μητέρα όσο και για το έμβρυο. Ειδικά οι μέλλουσες μητέρες που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη υπέρτασης στην κύηση πρέπει να λαμβάνουν τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:
- Να ελέγχουν τακτικά την αρτηριακή τους πίεση.
- Να ακολουθούν υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή με περιορισμό της κατανάλωσης άλατος.
- Να πίνουν άφθονα υγρά.
- Διακοπή καπνίσματος.
- Αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ.
- Αποφυγή της άσκησης υψηλής εντάσεως.
Η φαρμακευτική αγωγή για υπέρταση που λαμβάνεται προ της κύησης (χρόνια υπέρταση) συνήθως συνεχίζεται και κατά τη διάρκεια της. Εξαίρεση αποτελούν συγκεκριμένες κατηγορίες φαρμάκων και συγκεκριμένα οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης αλλά κι οι αποκλειστές των ΑΤ ΙΙ υποδοχέων που έχουν συνδεθεί με τοξικότητα για το έμβρυο. Πρέπει να σημειωθεί ότι όλα τα φάρμακα της υπέρτασης ανιχνεύονται στην κυκλοφορία του εμβρύου, τα περισσότερα όμως είναι ασφαλή.
Σε περίπτωση που η υπέρταση εμφανίζεται για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της κύησης, τότε η φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να ξεκινά έγκαιρα. Η καλή καρδιακή λειτουργία και οι τιμές της πιέσεως της μέλλουσας μητέρας θα πρέπει να παρακολουθούνται περιοδικά από τον Καρδιολόγο της. Η ίδια και το έμβρυο θα πρέπει να παρακολουθούνται ακόμη στενότερα από το Γυναικολόγο της προκειμένου να αποφευχθούν κίνδυνοι και σημαντικές επιπλοκές που μπορεί να επισυμβούν τόσο κατά την διάρκεια της ανάπτυξης του εμβρύου όσο και κατά τον τοκετό.
Ποιες επιπλοκές ενδέχεται να προκαλέσει η αρτηριακή υπέρταση στην κύηση;
Η υπέρταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, με σοβαρότερη εξ αυτών την προεκλαμψία. Η προεκλαμψία μπορεί να μετατραπεί σε εκλαμψία που χαρακτηρίζεται από σπασμούς των μυών του προσώπου και των χεριών. Επομένως, η αύξηση της πίεσης στην εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει θορυβώδεις επιπλοκές όπως:
- Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
- Αποκόλληση του πλακούντα
- Πρόωρο τοκετό
- Εμβολή εμβρυϊκών κυττάρων
- Διαταραχές της ανάπτυξης του εμβρύου
- Ασφυξία του εμβρύου
Συμπερασματικά
Η υπέρταση στην κύηση είναι μια σοβαρή πάθηση που μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις τόσο για τη μητέρα όσο και για το έμβρυο. Επομένως, η πρόληψη είναι εξαιρετικής σημασίας τόσο για την αποφυγή της υπέρτασης και των επιπλοκών της όσο και για τον περιορισμό των απαιτούμενων φαρμακευτικών μέσων για τη θεραπεία της.
Η στενή καρδιολογική παρακολούθηση είναι σημαντικό να ακολουθείται με τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, τακτική άσκηση και έλεγχο της χοληστερίνης και του σακχάρου.
Η έγκαιρη διάγνωση και η διασφάλιση της μητέρας και του εμβρύου απαιτούν όχι μόνο τη απρόσκοπτη συνεργασία του Καρδιολόγου και του Γυναικολόγου της, αλλά και την προσκόλληση της ίδιας στα απλά αλλά ουσιώδη προληπτικά μέτρα που μπορεί να εφαρμόσει.
O Καρδιολόγος-Αρρυθμιολόγος Σταύρος Καρανίκας βρίσκεται στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε καρδιολογικά προβλήματα αντιμετωπίζετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο Δρ. Καρανίκας έχει διεξάγει πλήθος κλινικών μελετών και είναι μέλος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρίας και της Ευρωπαϊκής Αρρυθμιολογικής Εταιρίας. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας.
